بررسی عوامل جمعیت شناختی موثر بر بوروکراسی دوستی و ارتباط آن با فرهنگ سازمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، گروه رهبری و سرمایه انسانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه رهبری و سرمایه انسانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استادیار، گروه خط مشی گذاری و اداره امور عمومی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل جمعیت ­شناختی موثر بر بوروکراسی ­دوستی و ارتباط آن با فرهنگ ­سازمانی است. روش پژوهش توصیفی-پیمایشی از نوع همبستگی است. به منظور تعیین جامعۀ­آماری پژوهش، طبق گروه­‌بندی وزارتخانه‌­ها در قانون مدیریت خدمات کشوری به چهار گروه امور فرهنگی/اجتماعی، امور خدماتی، امور زیربنایی و امور اقتصادی، کارکنان سازمان­‌های دولتی زیر­شاخۀ وزارتخانه­‌های مختلف به عنوان جامعۀ­آماری در بخش پرسشنامه فرهنگ ­سازمانی و ارباب‌رجوعان مربوط به هر یک از این سازمان‌­ها نیز به عنوان جامعۀ­آماری در بخش پرسشنامه نگرش ارباب‌­رجوعان به نظام ­اداری انتخاب شدند. برای محاسبۀ حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است و حجم نمونۀ مورد­نیاز پژوهش برای پرسشنامه فرهنگ ­سازمانی به طور­تقریبی 365 نفر و حجم نمونۀ مورد­نیاز برای پرسشنامه نگرش ارباب­‌رجوعان به نظام­ اداری به طور­تقریبی 381 نفر به دست­ آمد که برای اطمینان بیشتر 450 پرسشنامه برای هرکدام توزیع گردید و نهایتاً 400  پرسشنامه از هرکدام جمع‌­آوری شد. برای نمونه­‌گیری از کارکنان سازمان‌­های ­دولتی از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌­ای و برای ارباب‌­رجوعان از روش نمونه­‌گیری خوشه‌­ای استفاده گردیده­ است. از روش­ آمار توصیفی و استنباطی برای تجزیه ­و­ تحلیل داده‌های حاصل از نمونه‌ها استفاده شده است و کلیۀ محاسبات ­آماری از طریق نرم­افزار اس‌پی‌اس‌اس انجام گردیده است. طبق نتایج حاصل از پژوهش بین فرهنگ ­سازمانی و بوروکراسی ­دوستی همبستگی وجود دارد و عوامل جمعیت ­شناختی می‌­تواند بوروکراسی­ دوستی را ارتقاء دهد. همچنین بین تعداد دفعات مراجعه، جنسیت و درآمد با بوروکراسی دوستی ارتباط معناداری وجود دارد ولی بین نوع ­شغل، سن و تحصیلات با بوروکراسی ­دوستی ارتباط معناداری وجود ندارد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examining the Demographic Factors Affecting Bureauphil and its Relationship with Organizational Culture

نویسندگان [English]

  • Shiva Agharabie 1
  • Abbas Nargesian 2
  • Tayebeh Abbasi 3
1 Master of Public Administration, Department of Leadership and Human Capital, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Leadership and Human Capital, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Policy Making and Administration of Public Affairs, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this research is to study the demographic factors affecting the bureauphile and its relationship with organizational culture. The research method is descriptive-survey of correlation type. In the organizational culture questionnaire section, the target population is the employees of government organizations, and in the clientele's perspective questionnaire section, the clients of these organizations are formed. The required sample size for the organizational culture questionnaire was estimated to be approximately 365 people, and the required sample size for the clientele's perspective questionnaire to the administrative system was estimated to be approximately 381 people, for more certainty, 450 questionnaires were distributed for each and finally 400 questionnaires were collected, a stratified random sampling method was used to sample the employees of government organizations and a cluster sampling method was used for the clients. For analyzing the data obtained from the samples, descriptive and inferential statistics methods were used and all statistical calculations were done through SPSS software. According to the results of the research, there is a correlation between organizational culture and bureauphile, and demographic factors can promote bureauphile. Also, there is a significant relationship between the number of visits, gender and income with bureauphile, but there is no significant relationship between the types of job, age and education with bureauphile.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Demographic
  • Bureauphil
  • Organizational Culture
  • Public Trust

مراجع

منابع
- بارانی، صمد؛ فقیهی، ابوالحسن و نجف بیگی، رضا. (1396). آسیب‌شناسی فرهنگ سازمانی در بخش دولتی ایران. علوم مدیریت ایران، 12(46)، 1-19.
- باقر زاده همایی، فریبرز؛ ضرغامی فرد، مژگان و عباس نژاد، طیبه. (1399). بررسی تأثیر رهبری خدمتگزار و رهبری اصیل بر انگیزه خدمت عمومی کارکنان دولتی با نقش تعدیل‌گر ساختار سازمانی. مطالعات مدیریت دولتی ایران، 3(3), 27-58.
- جابرانصاری، محمدرضا؛ نجف بیگی، رضا و الوانی، سیدمهدی. (1395). عوامل زمینه‌ای موثر بر اعتماد عمومی به سازمان‌های دولتی. الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، 4(8)، 111-124.
- جمشیدی، نسرین؛ احمدی، مسعود و فرهادی محلی، علی. (1400). ارائه مدل ارتقاء بهره‌وری خدمات در سازمان­های عمومی با رویکرد مدلسازی ساختاری_تفسیری. خط‌مشی گذاری عمومی در مدیریت (رسالت مدیریت دولتی)، 12(42)، 145-161.
- خانباشی، محمد؛ زاهدی، شمس السادات و الوانی، سیدمهدی. (1390). پاسخگویی؛ بستری برای تقویت اعتماد عمومی. نظم و امنیت انتظامی، 4(2)، 29-54.
- دانایی فرد، حسن. (1389). ارتقاء اعتماد عمومی به سازمان­های دولتی: تبیین نقش متغیر مداخله­گر رضایتمندی شهروندان. دانشگاه شاهد، 17(41)، 263-292.
- دهاز، رضا و  افکانه، محمد. (1401). بررسی تأثیر مؤلفه‌های مؤثر بر ادراک مردم در فرایند ارزیابی عملکرد کارکنان بخش دولتی (استان بوشهر). مطالعات مدیریت دولتی ایران، 5(3)،83-106.
- زاهدی، شمس السادات و خانباشی، محمد. (1391). چارچوبی نظام مند برای تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر بر اعتماد سیاسی در ایران. مطالعات مدیریت( بهبود و تحول) ، 22(68)، 33-65.
 - شیخ موحد، مهدی و آزادی، محمدجواد. (1401). تقویت اعتماد عمومی به مثابه ابزار ارتقای سلامت نظام اداری ایران. پژوهش های نوین حقوق اداری، 4(11)، 219-242.
- شیخی، حسن و سلطان پناه، هیرش. (1400). سنجش میزان رضایت ارباب­رجوع به روش تصمیم­گیری چندمعیاره کریتیک. حکمرانی و توسعه، 2(1)، 115-127.
- غفاری، مسعود و ترجمان، فریبا. (1394). بوروکراسی دولتی و خروج برخی نیروهای متخصص از ایران: درآمدی مقایسه ای. دولت پژوهی، 1(2)، 167-198.       
- فرج­زاده، ثریا؛ ابراهیم پور، حبیب و عسگر نژاد نوری، باقر. (1400). تأثیر ایدئولوژی سیاسی بر کارآمدی دولت با نقش واسطه­ای کیفیت بوروکراسی. حکمرانی و توسعه، 2(1)، 23-40.
- فقیهی، ابوالحسن؛ واعظی، رضا و آغاز، عسل. (1389). تاملی بر تعامل بوروکراسی و فرهنگ در ایران. علوم مدیریت ایران، 5(19)، 1-31.
- قلی‌پور، رحمت­اله. (1384). تحلیل رابطه الگوی حکمرانی خوب و فساد اداری. مدیریت فرهنگ سازمانی، 3(10)، 103-127.
 - کمالی، یحیی. (1389). سلامت اداری در ایران؛ آسیب­ها و راهکارها. سازمان بازرسی، 3(27).
- محمدی فر، یوسف؛ احمدی، محمد و هاشمی، سید دادوش. (1389). اعتماد به سازمان‌های دولتی و سطح رضایت­مندی شهروندان: مطالعه موردی دستگاه­های اجرایی استان کرمانشاه. تحقیقات فرهنگی، 3(3)، 103-127.
- محمدی، جمال و زنگنه، مهدی. (1392). سنجش عوامل مؤثر بر میزان اعتماد شهروندان به شهرداری؛ مورد­مطالعه شهروندان شهر نیشابور. جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، 24(1)، 155-170.
- مرتضوی، مهدی و مالکی، محمدرضا. (1391). مفهوم‌سازی عوامل برون­زا در تحول بخش دولتی (مطالعه موردی: ایران). فرایند مدیریت و توسعه، 25(2).
- مولایی قرا، مهدی؛ رازنهان، فیروز؛ زاهدی، سیدمحمد و معیدفر، سعید. (1399). سنجش فرهنگ اداری ایران: با رویکردی نهادی. فرآیند مدیریت و توسعه، 33(1 (پیاپی 111) )، 81-103.
- مولوی، زینب؛ طهماسبی، رضا؛ دانایی فرد، حسن و حمیدی زاده، علی. (1396). بوروکراسی هراسی: نگاه دوگانه شهروندان به خدمات عمومی. دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران، 9(2)، 213-234.
- میدری، احمد و خیرخواهان، جعفر. (1383). حکمرانی خوب: بنیان توسعه. تهران: مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، دفتر بررسی های اقتصادی.
- واعظی، رضا و سهرابی، شهلا. (1397). تعالی خدمات عمومی و شبه پارادایم­های مدیریت دولتی. حکمرانی و توسعه، 1(1)، 45-66.
- یوسفی امیری، مظاهر؛ خائف الهی، احمدعلی؛ فانی، علی اصغر و مرتضوی، مهدی. (1400). بررسی و تحلیل ارزش­های خدمات عمومی در سازمان­های دولتی. مدیریت دولتی، 13(1)، 103-125.
- یوسفی امیری، مظاهر؛ خائف الهی، احمدعلی؛ مرتضوی، مهدی و فانی، علی اصغر. (1401). طراحی و واکاوی مدل فرهنگ خدمت عمومی در سازمان های دولتی. مدیریت دولتی، 14(3)، 346-370.
 References
 - Abraham, R. (2000). Organizational cynicism: Bases and consequences. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 126(3), 269-292.
- Alharbi, M. A; & Alyahya, M. S. (2013). Impact of organizational culture on employee performance. International Review of Management and Business Research, 2(1), 168-175.
- Almond, G. A; & Verba, S. (1966). The Civic Culture: Political Attitudes and Democracy in Five Nations. Princeton, NJ: Princeton University Press.
- Asatiani, A; Hämäläinen, J; Penttinen, E; & Rossi, M. (2021). "Constructing continuity across the organisational culture boundary in a highly virtual work environment". Information systems journal, 31(1), 62-93.
- Berman, E. M. (1997). Dealing with cynical citizens. Public Administration Review, 57(2), 105-112.
 - Bouckaert, G. (2007). Cultural Aspects of Public Management Reform. Research in Public Policy Analysis and Management, Volume 16, 29–64.
- Brown, T. (2007). Coercion versus Choice: Citizen Evaluations of Public Service Quality across Methods of Consumption. Public Administration Review, 67(3), 559-572.
- Chiaburu, D. S; Peng, A. C; Oh, I. S; Banks, G. C; & Lomeli, L. C. (2013). Antecedents and consequences of employee organizational cynicism: A meta-analysis. Journal of Vocational Behavior, 83(2), 181-197.
- Christensen, T; & Lægreid, P. (2005). Trust in government: The relative importance of service satisfaction, political factors, and demography. Public performance & management review, 28(4), 487-511.
- Del Pino, E. (2005). Attitudes, performance, and institutions: Spanish citizens and public administration. Public Performance & Management Review. 28(4), 512-531.
- Del Pino, E; Calzada, I; & Díaz-Pulido, J. M. (2016). Conceptualizing and Explaining Bureauphobia: Contours, Scope, and Determinants. Public Administration Review, 76(5), 725–736.
 - Denison, D. R; & Neale, W. S. (2000). Denison Organizational Culture Survey: Facilitator Guide. Published by Denison Consulting, LLC. Ann Arbor, MI: Aviat.–2000.
- Fietz, B; & Günther, E. (2021). Changing organizational culture to establish sustainability. Controlling & Management Review, 65, 32-40.
- Hamid, Z. A. (2007). Managing Knowledge through Employee Fit for Trust in Government. United Nations Department of Economic and Social Affairs, New York.
 - Ivanova, M; & Kokina, I. (2016). The analysis of organizational culture values in public sectors in Latvia. Review of Innovation and Competitiveness, 2(4), 19-36.
- Johnson, P. (1993). Frames of Deceit: A Study of the Loss and Recovery of Public and Private Trust. New York: Cambridge University Press.
- Kim, S. (2010). Public trust in government in Japan and South Korea: Does the rise of critical citizens matter?. Public Administration Review, 70(5), 801-810.
- Lam, L; Nguyen, P; Le, N; & Tran, K. (2021). The relation among organizational culture, knowledge management, and innovation capability: Its implication for open innovation. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 7(1), 66.
- Mahmud, R. (2021). What explains citizen trust in public institutions? Quality of government, performance, social capital, or demography. Asia Pacific Journal of Public Administration, 43(2), 106-124.
- Nachmias, D; & Rosenbloom, D. H. (1978). Bureaucratic culture: Citizens and administrators in Israel. London: Croom Helm.
- O'Connell, L. (2005). Program accountability as an emergent property: The role of stakeholders in a program's field. Public administration review, 65(1), 85-93.
- Pavone, T. (2014). Political Culture and Democratic Homeostasis: A Critical Review of Gabriel Almond and Sidney Verba’s the Civic Culture. Princeton University
- Van de Walle, S; & Bouckaert, G. (2003). Public service performance and trust in government: the problem of causality. International Journal of Public Administration, 26(8-9), 891-913.
- Van Ryzin, G. G. (2007). Pieces of a Puzzle: Linking Government Performance, Citizen Satisfaction, and Trust. Public Performance and Management Review, 30(4), 521– 535.
- Yang, K. (2006). Trust and Citizen Involvement Decisions: Trust in Citizens, Trust in Institutions, and Propensity to Trust. Administration & Society, 38(5), 573-595.
حکمرانی و توسعه
دوره 3، شماره 2
تیر 1402
صفحه 117-146

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار